Czarnolesie to jedna z najładniejszych puszczańskich osad w okolicach Starego Osieczna. Jest tu stara, otoczona wiekowymi drzewami leśniczówka i duże pole biwakowe nad Drawą, które zachęca do wylegiwania się na słonecznej, trawiastej polanie i do kontemplacji płynącej leniwie rzeki.
Kesselgrund
Przed wojną osada Czarnolesie nosiła nazwę Kesselgrund i było jedną z czterech leśnych osad służbowych dawnego nadleśnictwa Hochzeit (Staatsforst Hochzeit). Niemiecka nazwa tego miejsca pochodzi od słowa Kessel oznaczającego kotlinę. Kilkaset metrów na zachód znajdowały się mokradła Kessel Bruch. Po wojnie była tutaj leśniczówka Kotlina, a obecnie w osadzie mieści się siedziba leśnictwa Czarnolesie Nadleśnictwa Głusko. W Państwowym Rejestrze Nazw Geograficznych zachowała się dla tego miejsca stara nazwa Kotlina.
Binduga Kotlina
Od końca XIX do drugiej połowy XX wieku obok leśniczówki istniała binduga, czyli miejsce służące do składowania i przygotowania drewna do spławu rzeką. Binduga miała dwa baseny, w których gromadzono kłody przed utworzeniem tratew płynących w dół Drawy. Dawne stoczysko, czyli umocnione drewnianymi legarami zbocze, po którym spuszczano drewno do rzeki, to dzisiaj wysoki, porośnięty lasem brzeg na północ od polany z polem biwakowym.
Pozycja Pomorska, odcinek Kesselgrund
Wzdłuż zachodniego brzegu Drawy w okolicach Czarnolesia ciągnie się pas dawnych niemieckich umocnień Pommernstellung, czyli Pozycji Pomorskiej (Wał Pomorski). Umocnienia te wchodziły w skład jednego z odcinków taktycznych, na które podzielona była cała linia Pommernstellung. Ten konkretny odcinek przyjął nazwę od osady Kesselgrund, a położone na nim obiekty numerowano z wykorzystaniem skrótu „Ke”.
Po wojnie większość schronów Pommernstellung została wysadzona w powietrze i dziś zwiedzać można już tylko ich ruiny. Na odcinku Kesselgrund największe wrażenie robią pozostałości ciężkiego schronu typu b-werk przy drodze z Czarnolesia do Starego Osieczna (schron o oznaczeniu taktycznym Ke.18). Po wysadzeniu przypominają one postmodernistyczną, wielkoskalową rzeźbę wystawioną ku czci zbrojonego betonu.
Więcej schronów…
Dalej na południe schronów jest więcej. Drawa meandruje tutaj malowniczo wśród lasów, a uczepiona wysokich brzegów linia fortyfikacji wydaje się meandrować wraz z rzeką. Przy zwiedzaniu warto zwracać uwagę na szczegóły. W otworze wentylacyjnym jednego ze schronów wiewiórka urządziła sobie magazyn żołędzi. Wspaniały komentarz przyrody do ludzkich poczynań…
Mapa leśnych miejsc w okolicach Czarnolesia
Materiały wykorzystane w artykule
- Fortyfikacje: https://www.fortyfikacje.xyz/
- Hauba, przenikliwy chłód stali i betonu: http://hauba.pl/
- Zbigniew Mieczkowski, Łączy nas Drawa. Monografia rzeki, wyd. Zbigniew Mieczkowski „Ranczo pod Mieczem”, Drawsko Pomorskie 2022.
- Janusz Miniewicz, Bogusław Perzyk, Wał Pomorski, wyd. Militaria Bogusława Perzyka, Warszawa 1997.
- Pozycja Pomorska: http://4historie.pl
- Pozycja Pomorska: https://www.dws-xip.com