Spokoju umarłych na cmentarzu rodziny Twardowskich nad rzeczką Samą koło Kobylnik strzeże podobno pojawiający się nocą tajemniczy mężczyzna w czarnym fraku i cylindrze. Miejscowi mówią, że to dzięki niemu leżąca na odludziu nekropolia pozostaje cały czas w dobrym stanie…
Cmentarz dawnych właścicieli dóbr kobylnickich ma niezwykły kształt. Groby układają się w okręgu wokół centralnego krzyża, a całość otacza mur w kształcie regularnego ośmioboku. Wejście prowadzi przez malowniczą, żelazną bramkę.
To piękne miejsce powstało w połowie XIX wieku za sprawą Dobrogosta Macieja Twardowskiego, ewangelika, który po śmierci chciał być pochowany obok swojej pierwszej żony, katoliczki. W tamtych czasach mogło to wywołać opory ze strony duchowieństwa obydwu wyznań, dlatego Dobrogost Twardowski postanowił założyć w swoich dobrach nowy, prywatny cmentarz. Na jego lokalizację wybrał malownicze miejsce położone na skraju lasu i łąk ciągnących się nad rzeczką Samą, około 2 kilometry na wschód od rodowej siedziby w Kobylnikach.
Jeszcze w latach osiemdziesiątych XX wieku cmentarz otaczały wysokie świerki, które dodawały mu niezwykłego majestatu i klimatu grozy zarazem. W pewnym momencie pojawiła się tu jednak brudnica mniszka. Osłabione atakiem owada drzewa trzeba było usunąć.
Najstarszy grób na cmentarzu pochodzi z roku 1820 (Zofia Gromadzińska, 1798–1820, żona Dobrogosta Macieja Twardowskiego), najnowszy z roku 2010 (Jan Twardowski ze Skrzypna, 1921–2010). Są tu także groby spokrewnionej z Twardowskimi rodziny Lossow. Cmentarz wpisany jest do ewidencji zabytków.
Masowe groby w lesie kobylnickim
Będąc w tej okolicy warto odwiedzić położone około 2 kilometry na północny wschód od cmentarza Twardowskich masowe groby Polaków, zamordowanych przez Niemców podczas drugiej wojny światowej. W otoczeniu sosnowego lasu znajdują się tutaj dwa miejsca pamięci z pamiątkowymi tablicami i krzyżami.
Gdzie to jest?
Opisane miejsca znajdują się w lasach nadwarciańskich pomiędzy Obrzyckiem i Obornikami, na lewym (południowym) brzegu rzeki. Współrzędne GPS i linki do mapy na portalu Kultura w lesie:
Cmentarz rodziny Twardowskich: 52.67747, 16.58084
https://www.kulturawlesie.pl/mmp/fullscreen/1/?marker=1692
Zbiorowa mogiła Polaków (1): 52.68598, 16.60666
https://www.kulturawlesie.pl/mmp/fullscreen/1/?marker=1694
Zbiorowa mogiła Polaków (2): 52.68680, 16.60313
https://www.kulturawlesie.pl/mmp/fullscreen/1/?marker=1695
Materiały wykorzystane w artykule
- Karta ewidencyjna cmentarza z 1993 roku: https://zabytek.pl/pl/obiekty/cmentarz-rodowy-twardows-685732 [dost. 14.11.2024.
- Magda Prętka, Niezwykły cmentarz w lasach kobylnickich się kryje. Znasz jego historię? Artykuł online z 18 października 2022 r. na portalu Szamotuły nasze miasto: https://szamotuly.naszemiasto.pl/gm-obrzycko-niezwykly-cmentarz-w-lasach-kobylnickich-sie/ar/c13-7720769 [dost. 15.11.2024].
- Wykaz osób pochowanych na cmentarzu: https://www.sejm-wielki.pl/s/cmentarze.php?cmentarz=256 [dost. 15.11.2024].
- Tablica informacyjna przy masowych grobach Polaków w lesie kobylnickim.